Motief achter 'gedrag' van leerlingen soms anders dan we denken...

Leerlingen hebben soms andere motieven voor hun (wan)gedrag in de klas dan docenten denken.Dat is een van de conclusies van een onderzoek van drs. Anneke Meester-van Laar . Meester, werkzaam bij het lectoraat morele vorming, onderzocht wat jongeren beweegt. Leraren stellen zich deze vraag geregeld. Bijv. wanneer zij worden geconfronteerd met onwenselijk of onbegrijpelijk gedrag. Meer weten: lees het artikel over dit onderzoek.

Pestgedrag: gevangen in rollen?

Vandaag werd ik gebeld door een directeur van een basisschool. Zij had een workshop van mij geevolgd over de moeilijke groep en wilde daar graag met haar team mee aan de slag. Ze vertelde mij dat ergens in de middenbouw er een klimaat in de groep ontstaat waarbinnen het sociaal onveilig wordt voor kinderen. Er wordt gepest. Dit pesten gebeurt subtiel. Je hoort er ineens niet mee bij. Je wordt niet meer bij naam genoemd, maar krijgt een pestnaam. Kinderen ondervinden er schade van. Twee kinderen zijn om die reden dit jaar al van school gegaan. En dat terwijl de school (ook bij ouders) bekend staat als een school met een zeer plezierig pedagogisch klimaat. Leerkrachten zijn pedagogisch vaardig, er is afstemming over regels en afspraken, leerlingen worden op dezelfde manier aangesproken, wekelijks worden er seo lessen gegeven, men maakt begruik van Vision leerlingvolgsysteem, er wordt met de leerlingen gepraat (ze vinden het allemaal vervelend). Er is een pestprotocol dat samen met de leerlingen wordt opgezet. Ook wordt er gewerkt met supportgroepen: kinderen die zich niet happy voelen in de groep, verzamelen 6 kinderen om zich heen die dan hun best gaan doen om het voor deze leerling weer plezierig te maken. Dit werkt curatief, maar het lost het probleem niet op want dan duikt er ergens anders weer een andere leerling op die gepest wordt. De directeur is voornemens om er voor te zorgen dat de school een plek is voor kinderen waar ze veilig zijn.

Twee weken geleden was ik op een school waar de leerkracht mij het volgende vertelde over groep 4. Daar zit een meisje in de groep dat geadoreerd wordt door haar klasgenoten. Ze is zeer populair en heeft leidinggevende kwaliteiten. Uit het verhaal kon ik opmaken dat het een charismatisch meisje betreft. De leerkracht vertelde dat de leerlingen er alles aan deden om door haar gezien te worden. Ze nemen kadootjes mee, lekkers etc. Als de leerkracht een vraag stelt dan kijken de kinderen eerst naar haar en hun reactie maken ze afhankelijk van de reactie van het populaire meisje. Fascinerend! Een onbewust proces, waarin leerlingen posities krijgen en innemen, gedrag ontwikkelen met negatieve aspecten. En hoe zorg je er nu binnen de muren van de school voor dat dit proces positief beïnvloed en begeleid gaat worden....
Wordt vervolgd.
http://www.leraar24.nl/video/1555/Studio24%20-%20Pesten

Waarom die pet af?

Wie kent het niet? Een leerling die op een negatieve manier de aandacht op zich vestigt en zich niet laat aanspreken. Eric Berne (grondlegger TA) heeft dit prachtig beschreven in zijn boek Games people play. Zo is er bij het spel ‘Bloed Onder De Nagels’ (BODN) één leerling die de leerkracht behoorlijk op zijn zenuwen werkt. De leerkracht ergert zich aan het gedrag, maar reageert daar in eerste instantie niet op. In tweede instantie ontploft de leerkracht en schreeuwt de leerling toe: “En nou heb ik er genoeg van”. Vanaf de buitenkant krijg je de indruk dat de leerkracht zichzelf niet meer in de hand heeft en niet langer meer de regisseur is van wat de leerling doet en van wat er met hemzelf gebeurt. Dit Spel verloopt zo: de leerling begint licht irritant gedrag te vertonen, ook wel de openingszet genoemd. De leerkracht gaat in eerste instantie niet in op deze uitnodiging en negeert het gedrag. De leerling gaat vervolgens door met het vertonen van irritant gedrag. De docent zegt dan tegen de leerling: “Hou daar eens mee op”. De leerling gaat door en de docent zegt: “Heb je me niet gehoord?” Nog steeds gaat de leerling door. “nog één zo’n opmerking en en dan zwaait er wat”. En jawel, de leerling gaat door en de docent (rood aanlopend) schreeuwt vervolgens : “En nou heb ik er helemaal genoeg van! D’r uit!!”
Dit is een voor de leerling voorspelbare reactie. Deze leerling is namelijk heel goed in het spelen van dit BODNspel en hij weet wat er staat te gebeuren. Waarschijnlijk speelt deze leerling dit spel al zijn leven lang met leerkrachten: hij tart de leerkrachten (al dan niet bewust) met gedrag van uit zijn Vrije Kind. Daar regaeert een leerkracht voorspelbaar op vanuit zijn Strenge Ouder. Het enige dat de leerling nu volgens de regels van het spel moet doen is niet doen wat de leerkracht van hem vraagt. Uiteindelijk krijgt hij dan straf en dat is de negatieve aandacht die deze leerling gewend is, en waar hij goed mee om kan gaan. Dit spel bevestigt voor de leerling dat docenten tegen je zijn, dat ze niet te vertrouwen zijn en er op uit zijn om jou te pakken. Wellicht houdt deze gedachte voor deze leerling het beeld overeind dat hij best slim is, maar dat zijn resultaten tegenvallen omdat ‘ze allemaal de pik op hem hebben’.
Ben je geïnteresseerd in spelpatronen in de klas lees dan het boek van Peter Teitler. Lessen in orde. Najib Amhali laat dit voortreffelijk zien.

Hoezo 'vervelend' gedrag?

Vorige week was ik in de Verenigde Staten (Connecticut) op bezoek bij scholen. We kwamen o.a. bij een centrum (Polaris) waar kinderen met zeer ernstige gedragsstoornissen verbleven. We kregen daar van de directeur een presentatie over het centrum en de wijze van begeleiden van deze kinderen en jongeren. We zaten in een ruimte zonder ramen en hoorden op een gegeven moment flink gebonk op de muren van langslopende mensen. De directeur stond op, liep naar de deur (wij dachten: die leerlingen zullen een stevige reprimande krijgen) en zei: 'Hello, you want to come in? You are welcome! Shall I introduce our guests from the Netherlands?'. De jongeren schuifelden verrast naar binnen, keken even rond en verdwenen weer snel de gang op. We waren verrast door deze effectieve èn positieve manier van reageren. We realiseerden ons ook dat wij vaak 'gevangen' zitten in onze (negatieve) verwachtingen en oordelen. Ook bij het bezoek later op de dag aan de klassen werden wij aangenaam getroffen door de positieve benadering van kinderen, jongeren en collega's. Van deze collega's kunnen wij nog veel leren!

Het Bizarre Martelspel

Miljoenen Fransen waren een tijd geleden getuige van een tv-reportage van een omstreden experiment, dat met behulp van een fictieve spelshow test hoe ver mensen durven te gaan voor geld. In de documentare, genaamd Le jeu de la Mort, nemen tachtig deelnemers één voor één plaats achter een desk waarmee stroomstoten toegediend kunnen worden aan een tegenstander die in een stoel zit vastgebonden. De kandidaat die de stroomstoten toedient, stelt een vraag en bij een fout antwoord geeft hij of zij de tegenstander een elektrische schok. De schokken beginnen bij 20 volt en lopen op tot een dodelijke 460 volt. De winnaar van het spel gaat naar huis met een miljoen euro.
Het resultaat is dat maar liefst 80% doorgaat met de marteling, zelfs als het slachtoffer om genade smeekt en uiteindelijk niet meer reageert.
Professor sociale psychologie Leon Beauvois, wil met dit experiment laten zien hoe groot de macht van de televisie is. 80% van de mensen gedragen zich als een mogelijke beul. Factoren die hierbij een rol spelen zijn: 1. imago (voor de eerste keer op t.v.), 2. het effect van camera's, belichting, publiek, spel en 3. de invloed van de presentatice (zij is een bekende ster).
Er is geen groep die het individu in toom houdt. Omdat hij alleen is kan hij aan een gezagsdrager (de presentatrice) geen weerstand bieden en is hij uiterst gehoorzaam.

http://www.sbs6.nl/web/show/id=916193/langid=43/media=159671/page=1

Weigeren aan een autoriteit blijkt een moeizaam proces.